Hoogtepunten uit de NL folkgeschiedenis
Perelaar - Dat wie het horen wil ziet

Perelaar – Dat wie het wil horen ziet (1979)

Midden jaren zeventig vormen vier muzikanten en een danseres de groep Perelaar. In het begin spelen ze Nederlandse en Noorse muziek, maar vrij snel laten ze Noorwegen voor wat het is. En op een relatief vroeg moment in hun bestaan is er een LP, die door de vormgeving bijzonder traditioneel en folkloristisch aandoet. Dat beeld klopt echter niet wat de muzikanten voor ogen hebben. Perelaar wil juist een eigen interpretatie geven van de Nederlandse volksmuziek, vanuit het idee dat het niet meer mogelijk is om de muziek van vroeger te brengen zoals die ooit werd gespeeld. De tweede, in 1979 verschenen LP van Perelaar past qua vormgeving beter bij die eigenzinnige insteek.

Perelaar - Dat wie het wil horen ziet

De muzikanten in kwestie zijn Erno Korpershoek (accordeon, mondharmonica, trom, zang), Marita Verberk (zang, fluit, kromhoorn, schalmei, trom), Hans Troost (viool, altviool, mandola, zang) en Peter Moree (zang, gitaar, schalmei, trom). Danseres Marian Nesse wordt op Dat wie het horen wil ziet, zoals de tweede LP heet, niet meer genoemd. Toch is het repertoire nog steeds dansbaar te noemen, zij het dat er meer variatie aangebracht is.

Friese handschriften

De LP opent met twee schotsen uit het handschrift van de Fries Andries Kiers. De titel Schots 1918 doet een jaartal vermoeden, maar het de nummers van de stukken die worden gespeeld, in de juiste volgorde: schots 19 en schots 18. Mooie melodieën, die op een aanstekelijke en muzikaal interessante manier worden gespeeld. Van een andere Fries wordt verderop muziek gespeeld: Wieger Michiels Vissers. Perelaar speelt hier zijn notatie in 1819 van Jan koop mij kermis.

Veel nu nog steeds bekende namen van liedverzamelingen en -verzamelaars passeren de revue op de LP: Jaap Kunst, Ate Doornbosch, De Friese Tjalk, Boerenlieties en Contredansen, Oudt Haerlemsch liedboeck, Liederen van Groot-Nederland. De liederen en deunen komen dus uit veel verschillende bronnen.
Er wordt ook een breed terrein bestreken qua liedvorm: er is een shanty, een pinksterlied, een ballade over het jachtrecht en een Sint Maarten lied. Steeds met overtuiging gebracht. Er is eigenlijk geen zwak moment aan te wijzen.
Tekenaar van de geweldige hoes is Chris Veldman, die een perfecte kruising tussen historisch en modern in een beeld wist te vangen.

Zweedse uitgave

In 1979 verschijnt nóg een LP van Perelaar, en wel op het Zweedse platenlabel Opus 3, dat veel interesse toonde in Nederlandse folkgroepen, getuige andere LP’s op dit label van Crooks en van King’s Galliard. Op de Perelaar Opus 3 LP, die verder titelloos is, staan 12 traditionele nummers, waarvan er enkele ook verschenen op de eerdere LP’s. Marita Verberk speelt er niet op mee. Dat is in lijn met een oud bericht dat ik las in folkgids Janviool dat Marita vlak na het uitkomen van Dat wie het wil horen ziet Perelaar verliet. Wel speelt Thijs de Melker mee (gitaar, bas, bouzouki, viool). Die Opus 3 LP van Perelaar is trouwens erg zeldzaam. Ik heb ‘m nog nog nooit in handen gehad en ken ook niemand die ‘m heeft.

Op de LP De ridder in het riet uit 1981 speelt Marita Kruijswijk (zoals ze heet nadat ze gescheiden is) overigens weer gewoon mee met Perelaar. Dan hebben Peter Moree en Hans Troost allebei de groep verlaten. Als derde groepslied fungeert Jaap Kraayenhof (zang, cither, viool, gitaar, schalmei, kromhoorn, triangel). Inderdaad, broer van Carel. In 1982 verschijnt de LP Zijsprong, opnieuw in een andere, ditmaal tamelijk uitgebreide samenstelling, met onder meer Jos Koning (viool, zang) en Gert de Vries (gitaar, bouzouki, dulcimer, autoharp, zang).
Als Marita haar focus verlegt naar Friesland richt ze daar een nieuwe samenstelling van Perelaar op. Marian Nesse (accordeon, zang) is één van de groepsleden. Ook maakt Nanne Kalma (gitaar, cister, banjo, mandoline, trombone) deel uit van de bezetting. Later starten Marita en Marian het duo Dames Dubbel c.q. Marianta, dat tot op de dag van vandaag actief is.

Een gedigitaliseerde versie van Dat wie het wil horen ziet is te leen bij Muziekweb.

 

Luisteren:

 

Een reactie plaatsen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *